Een vijftigtal werken uit de Accademia Carrara van Bergamo, zestien belangrijke stukken uit het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en een meesterwerk van Lorenzo Lotto uit de kerk van Sant’Alessandro in Colonna in Bergamo vormen samen de tentoonstelling Venetiaanse en Vlaamse meesters in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel. Het geheel omspant vier eeuwen Europese schilderkunst en getuigt van de invloed die Antwerpen en Venetië al die tijd op elkaar hebben uitgeoefend.
De catalogus doorloopt die vier eeuwen in evenveel hoofdstukken, elk met een andere invalshoek: het portret in de vijftiende eeuw, landschappen en devotie in de zestiende eeuw, het heilige en het profane in de zeventiende eeuw en panoramische gezichten in de achttiende eeuw. Pisanello’s portretten zijn anders opgevat dan die van Rogier van der Weyden, en Giovanni Bellini onderging invloed van Jan van Eyck, die met zijn zin voor detail de bewondering van meer dan één Venetiaanse schilder wekte. In de zestiende eeuw scheurde de Venetiaanse schilderkunst zich los van de techniek van de Vlaamse primitieven: bij Titiaan, Tintoretto en Veronese wordt een schilderij een spetterend feest van kleuren. In de achttiende eeuw is invloed van Rubens terug te vinden bij Tiepolo, bieden de vedute van Canaletto een beeld van de vergane glorie van Venetië en herinneren de pittoreske taferelen van Guardi aan de overdaad van een Jordaens.
Veel Italiaanse steden en streken hebben intensieve contacten gehad met de Vlaamse schilderkunst, maar nergens duurde dit vier eeuwen en gebeurde het zo intens en geregeld als in Venetië.
Brussel, februari - juni 2011
